Książka stanowi zbiór studiów poświęconych okupacji niemieckiej i sowieckiej Polski w latach 1939-1945. Jest ona pokłosiem konferencji naukowej zorganizowanej przez Muzeum II Wojny Światowej i Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie w dniach 19-22 listopada 2009 r. Publikowane materiały oparte na głównych tezach wygłoszonych podczas tej konferencji nie stanowią jedynie zapisu wygłoszonych referatów, ale tworzą obszerne studia problemowe, prezentujące najnowsze ustalenia badawcze dotyczące przemocy i codzienności w okupowanej Polsce, których autorami są historycy - wybitni znawcy problematyki z całego świata. Stosowanie przemocy wobec ludności cywilnej stało się podstawowym elementem długoletniej okupacji niemieckiej i sowieckiej ziem polskich. Okupacje te przyniosły radykalną zmianę warunków życia miejscowej ludności, co wiązało się z wprowadzeniem do codziennego życia terroru jako środka mającego ułatwić całkowity podbój kraju, jego wyzysk gospodarczy oraz zniszczenie struktur społecznych i politycznych. Przemoc i okrucieństwo stanowiły od pierwszych dni powszednie i powszechne doświadczenie mieszkańców okupowanej Polski. (.)
Niniejsza publikacja polemizuje z tezami, które wciąż można napotkać w historiografii zachodniej - o wojnie w Polsce w 1939 r. prowadzonej jakoby z poszanowaniem zasad prawa międzynarodowego. Autorzy publikowanych tekstów starają się dowieść, że rozegrana na ziemiach polskich kampania wojenna nie była "czystą wojną", w której Wehrmacht nie mordował cywilów, a polskich żołnierzy zabijał tylko w walce zbrojnej. Wyniki zebranych w tomie badań wskazują zdecydowanie, że zbrodnie wojenne nie były dziełem tylko funkcjonariuszy "diabolicznego" SS, lecz także innych niemieckich formacji wojskowych i policyjnych oraz stanowiły realizację celów nakreślonych przez Hitlera, jak również wizji świata - w tym wypadku przede wszystkim Polaków jako narodu o niższej wartości - zawartej w ideologii narodowosocjalistycznej. Odbiciem tych praktyk po drugiej stronie - najpierw frontu, a następnie rozbiorowej granicy - były zbrodnicze praktyki stosowane przez NKWD i inne struktury Związku Sowieckiego, drugiego agresora i okupanta.
Fragment ze Wstępu Pawła Machcewicza
